Een grote stad als Antwerpen vraagt om energieke bestuurders en Caroline Bastiaens is zo iemand. Ze volgde in 2016 Philip Heylen op als schepen met diverse domeinen in haar portefeuille: cultuur, economie, stads- en buurtonderhoud, patrimonium en diensten.
De 40-jarige Caroline Bastiaens maakte opmars binnen de CD&V als kabinetschef van havenschepen Marc Van Peel; in 2013 werd ze fractieleider in de Antwerpse gemeenteraad. Sinds 2012 is ze Vlaams parlementslid. Maar om zich volledig op haar functie als schepen te kunnen focussen, nam ze ontslag uit het Vlaamse parlement. Antwerpen kan zich geen betere pleitbezorger en ambassadeur inbeelden dan Caroline Bastiaens.
Waarom is Antwerpen een ideale stad om te ondernemen?
Caronline Bastiaens: “Antwerpen is nog steeds de economische motor van Vlaanderen. Voorop staat de haven met zijn logistieke activiteiten en de chemische cluster. Aan die bedrijven hangt een ruime afgeleide dienstverlening vast. Antwerpen en de brede regio zijn om die redenen een ideale plaats om te ondernemen. Antwerpen is eigenlijk een wereldstad op mensenmaat, mensen kennen elkaar nog. Het motto van de Antwerpenaars is altijd geweest: laat het ons gewoon doen. Dat heeft ervoor gezorgd dat wij de meest onmogelijke uitdagingen tot een goed einde konden brengen op een heel creatieve manier.”
Nieuwe bedrijventerreinen
Welk soort bedrijven trekt Antwerpen aan?
Bastiaens: “Dat is zeer uiteenlopend: van technologische start-ups tot de klassieke ondernemingen. In 2015 zijn er 4.394 bedrijven opgestart, dat toont de dynamiek van de stad aan. We zijn vooral ook een culturele stad, cultuur zit echt in ons DNA. Om die reden is Antwerpen zeer in trek bij creatieve bedrijven van architecten tot communicatie- en designbureaus. Antwerpen is bovendien strategisch gelegen in Vlaanderen en in Europa.”
Industriële bedrijven zijn al lang niet meer gevestigd in de stad. Is dat een nadeel?
Bastiaens: “Dat is inderdaad historisch zo gegroeid. Toch beweegt er zich wel wat op dat vlak. In het zuiden van de stad gaan we immers de oude petroleumcluster ontwikkelen tot een nieuw bedrijventerrein Blue Gate. Momenteel is deze site nog een braakliggend, verlaten en vervuild terrein. Maar het is onze bedoeling om er een industrieterrein uit de 21ste eeuw van te maken met chemische, logistieke en ecologische componenten. Watergebonden activiteiten zullen er een plaats krijgen. Daarnaast realiseren we het Logistiek Park Schijns, ook wel ‘distributiezone Hoevenen’ genoemd. Drie studiebureaus werkten samen met het Gemeentelijk havenbedrijf Antwerpen aan het inrichtingsplan. De zone wordt een multimodaal logistiek park van 87 hectare. Daarvoor moet eerst de waterloop ‘Verlengde Schijns’ gedempt en verplaatst worden.”
Momenteel tellen wij 86 arbeidsplaatsen op 100 inwoners, over gans Vlaanderen bedraagt het aantal arbeidsplaatsen 68.
Nieuwkomers inschakelen
Heeft de stad Antwerpen voldoende instrumenten in handen om de werkgelegenheid te stimuleren?
Bastiaens: “We moeten de werkgelegenheid in de stad in zijn geheel bekijken. Momenteel tellen wij 86 arbeidsplaatsen op 100 inwoners, over gans Vlaanderen bedraagt het aantal arbeidsplaatsen 68 op 100 inwoners. Antwerpen heeft een enorm potentieel aan arbeidskrachten van laaggeschoolden tot universitairen. Een belangrijke sector is de zorg die een enorme tewerkstelling genereert. Wij creëren zelf geen werkgelegenheid, maar zorgen in de eerste plaats voor een ondernemingsvriendelijke omgeving. Mobiliteit is cruciaal, maar ook fiscale maatregelen en voldoende ruimte spelen daarbij een essentiële rol. Het komt erop aan om diverse functies met elkaar te verweven.”
Op welke manier wil de Stad Antwerpen - in samenwerking met andere partners - de strijd aanbinden tegen jeugdwerkloosheid?
Bastiaens: “Dankzij de aantrekkende economie dalen de werkloosheidscijfers in alle categorieën. Op het vlak van jeugdwerkloosheid doen we al heel wat inspanningen, maar er liggen nog tal van uitdagingen. De jeugdwerkloosheid in Vlaanderen bedroeg in 2015 13,6%, in Antwerpen zijn 22,7% jongeren werkloos. Antwerpen telt 6.777 niet-werkende werkzoekende jongeren, bijna 4.000 van hen zijn laaggeschoold. Om de strijd hier tegen aan te binden, loopt het ‘NEET’-project, ‘Not in education and employment’. Het gaat om jongeren tussen 15 en 24 jaar die niet werken, geen onderwijs volgen en evenmin deelnemen aan training of opleiding. Wij geloven ook heel sterk in het project ‘Duaal leren’ waarbij jongeren deels les volgen op school en deels op de werkvloer ervaring opdoen in een veilige omgeving. Onder de koepel van ‘talent’ lopen er daarnaast nog talrijke trajecten: Talent Haven, Zorgtalent, Talentenwerf, enz. We willen mensen warm maken en ze aanzetten om te solliciteren voor onder meer diverse knelpuntberoepen.”
Lukt het de stad Antwerpen om nieuwkomers op de arbeidsmarkt in te schakelen?
Bastiaens: “Dat gaat steeds beter. Drie jaar geleden zijn we gestart met trajecten om erkende vluchtelingen zo snel mogelijk aan het werk te krijgen. Wij hebben daar steeds meer goede voorbeelden van zodat we andere nieuwkomers kunnen overtuigen, maar ook voor werkgevers is dit een belangrijk signaal.”
De belangrijkste uitdaging is een link te leggen tussen de bestaande economie en jonge ondernemingen die voorop lopen in het digitale tijdperk.
Smart City
Wat zijn de belangrijkste uitdagingen op het niveau van de lokale economie?
Bastiaens: “De belangrijkste uitdaging is een link te maken tussen de bestaande economie en jonge ondernemingen die voorop lopen in het digitale tijdperk. Er liggen heel veel mogelijkheden, maar af en toe is het water nog te diep. In dat kader geven wij in Startup Village een plek aan jonge, innovatieve ondernemers en groeibedrijven. Het gaat om IT- en techbedrijven maar ook corporate spin-offs, e-healthbedrijven en retailstart-ups, … De meerwaarde van Startup Village is de nabijheid van bedrijven, wat zorgt voor een kruisbestuiving. Ik citeer hierbij graag ondernemer Jurgen Ingels: “Voor ondernemingen is tijdwinst de grootste winst die ze kunnen maken.”
Er is ook het project Living Lab. Kan u daar iets meer over vertellen?
Bastiaens: “De Stad Antwerpen, Vlaanderen en imec slaan de handen in elkaar om van Antwerpen een Living Lab te maken, een proeftuin waarin bedrijven, onderzoekers, inwoners en de stad experimenteren in slimme technologieën die kunnen bijdragen tot een duurzaam stadsleven.
Vanaf najaar 2017 tot en met 2019 loopt het project ‘smart zone’ in de Sint-Andrieswijk in Antwerpen. Het gaat om het gebied van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten tot vlak voor de Groenplaats. Sint-Adries is ideaal om technologische ontwikkelingen te proberen. Antwerpenaren maken in deze buurt kennis met wat een Smart City of Slimme Stad nu eigenlijk betekent en wat de mogelijkheden zijn. Daarbij maken wij gebruik van honderden sensoren in vuilnisbakken, waterleidingen, parkeerplaatsen en ook verwarmingsketels om alles met het internet te verbinden. De stroom aan data laat de stad bovendien een efficiëntere organisatie toe. Het gaat om een open platform en wij zijn daarmee de eerste in Europa. De gegevens die dat oplevert, worden opengesteld voor ontwikkelaars die er eigen toepassingen mee creëren.”
Momenteel tellen wij 86 arbeidsplaatsen op 100 inwoners, over gans Vlaanderen bedraagt het aantal arbeidsplaatsen 68.