De impact van de coronamaatregelen op lokale handelaars en bedrijven is groot. Te midden van de gezondheidscrisis toonden ondernemers zich echter bijzonder veerkrachtig en lieten ze zich van hun meest creatieve kant zien. Peter Gysbrechts (burgemeester Putte), Lode Van Looy (burgemeester Bonheiden) en Dirk Broes (schepen van lokale economie en middenstand Duffel) werpen hun licht op het economisch landschap van hun gemeente en de belangrijkste uitdagingen en mogelijkheden voor ondernemers en handelaars.
STERCK. We kunnen er niet omheen: 2020 is een zwaar jaar voor de lokale economie. Hoe doen jullie handelaars en bedrijven het vandaag?
Dirk Broes (Duffel): “Het was, en is nog steeds, een moeilijke periode. Maar het is mooi om te zien hoe onze inwoners massaal intekenden op onze initiatieven en de lokale handelaars zo opnieuw ontdekt hebben. Dit is iets wat we in de toekomst verder zullen ondersteunen. We zijn hiervoor gestart met een taskforce die bekijkt hoe we dit optimaal kunnen aanpakken.”
Lode Van Looy (Bonheiden): “De maatregelen zorgen er inderdaad voor dat mensen vaker plaatselijk winkelen en kopen. We hebben dit op verschillende manieren gefaciliteerd, onder andere via de website 2820koopt.be. Maar ik wil vooral beklemtonen dat onze ondernemers zelf op zoek gegaan zijn naar andere mogelijkheden. Het is nu aan ons om hen daar blijvend in te ondersteunen.”
De belangrijkste actie voor de komende jaren zal de realisatie van een tweede bedrijvenzone zijn.
Peter Gysbrechts (Putte): “We zien in de eerste plaats dat bedrijfsleiders en handelaars creativiteit hebben getoond. We hebben dat ondersteund met de website puttewinkelt.be en een speciale editie van de Puttebon voor onze gezinnen. Het is belangrijk dat je inwoners en lokale handelaars samenbrengt én dat je als gemeente solidariteit mogelijk maakt en faciliteert. We blijven onze acties voeren maar zetten ook expliciet in op de verdere implementatie van reeds bestaande beleidslijnen voor een sterke lokale economie. Het zijn immers net die strategieën die het economisch landschap van onze gemeenten op de lange termijn versterken en weerbaar maken.”
Bedrijventerreinen
STERCK. Hoe ziet dat economisch landschap van jullie gemeente eruit?
Peter Gysbrechts: “We zijn een plattelandsgemeente met een sterke handelsactiviteit in de kern. We kunnen niet zeggen dat we over grote bedrijventerreinen beschikken maar we hebben met Klein Boom toch een goed bereikbare kmo-zone met verschillende gebruiksmogelijkheden. De afgelopen vier jaar hebben zich hier heel wat bedrijven gevestigd. Het meest bekende bedrijf in deze zone is bouwonderneming Verelst. Naast Verelst gaat het vooral over ondernemers uit onze gemeente die daar uitbreidmogelijkheden hebben gevonden. Daarnaast zijn er natuurlijk een aantal tamelijk grote bedrijven en werkgevers verspreid over het grondgebied van onze gemeente. Ze zijn actief in verschillende sectoren waar de glastuinbouw één voorbeeld van is.”
Lode Van Looy: “Meer nog dan Putte is Bonheiden een sterk landelijke gemeente. Dat betekent dat we grote bedrijven hier niet gauw tegenkomen. Het Algemeen Ziekenhuis Imelda is een grote werkgever en met Crestron in Rijmenam hebben we bijvoorbeeld ook een wereldleider in domotica op ons grondgebied. We hebben drie handelskernen, namelijk Bonheiden, Rijmenam en de Putsesteenweg. Daar is toch behoorlijk wat commerciële activiteit en zijn vooral winkels, kleinhandel en kantoren belangrijk. Daarnaast is er een eerder beperkte aanwezigheid van groothandel in onze gemeente. We creëerden recent ook aanzienlijk wat ruimte voor kmo’s op het bedrijventerrein aan de Gestelhoflei. In de toekomst zal deze zone nog groeien en plaats bieden aan 50 bedrijven. Dit gaat vooral over lokale kmo’s die daar kunnen uitbreiden en moderniseren.”
Dirk Broes: “Duffel is een gemeente met drie kernen. De handelskern ligt vooral in Duffel-West. In Duffel-Oost vind je dan weer een bijzonder levendige markt, bakkers enzovoort. We merken de laatste jaren wel dat het aantal winkels in die kern dalende is. In Duffel Mijlstraat realiseerden we de kmo-zone Itterbeek. Deze zone willen we in de toekomst graag uitbreiden. Naast deze activiteiten is Duffel ook gekend voor zijn land- en tuinbouw, zorginstellingen en voor enkele grote bedrijven zoals Reynaers Aluminium en Aleris.”
Economisch beleid
STERCK. Wat zijn de belangrijkste pijlers in het lokaal economisch beleid van jullie gemeenten?
Peter Gysbrechts: “De bijdrage van een gemeente aan werkgelegenheid en een bloeiende economie bestaat erin om bedrijven zoveel mogelijk te faciliteren. In dat opzicht is de realisatie van goed uitgeruste kmo-zones binnen de mogelijkheden die de reglementering ons biedt, enorm belangrijk. Dergelijke zaken zorgen voor heel wat werkgelegenheid. Daarnaast bieden we ondersteuning via ons loket lokale economie. Daar zie je doorwinterde ondernemers die uitbreiding zoeken in de kmo-zones niet maar we kunnen daar wel de starters op weg zetten. Voor handel en horeca is de herinrichting van de kern dan weer heel belangrijk. Hier hebben we de afgelopen jaren hard op ingezet.”
Lode Verlooy: “In Bonheiden zien we een vergelijkbaar verhaal. We zetten vooral in op ondersteuning van onze ondernemers en op de realisatie van ruimte voor uitbreiding en doorgroeimogelijkheden. De verfraaiing van de handelskern speelt hier ook een belangrijke rol in.”
We hebben met Klein Boom een goed bereikbare kmo-zone met verschillende mogelijkheden.
Dirk Broes: “Wat Peter en Lode vertellen, is heel erg herkenbaar. Gemeenten, en zeker gemeenten in dezelfde regio, kijken daarbij wel naar elkaar. Ook in Duffel werken we voortdurend aan geschikte infrastructuur en uitbreidingsmogelijkheden voor bedrijven op onze kmo-zones. Voor beginnende ondernemers hebben we een starterspakket waar we de boer mee op gaan en waarmee we ook via onderwijsinstellingen laten weten dat er heel wat mogelijkheden voor hen zijn in onze gemeente. Met betrekking tot corona hebben wij ervoor gekozen om geen bon of iets dergelijks te lanceren. Die initiateven waren er al en lopen nog steeds goed. We hebben wél de middenstandsverenigingen rond de tafel gebracht om te kijken waar de problemen concreet zitten. Met deze betrouwbare data gaan we samen kijken waar onze ondersteuning het meest nodig is en hoe ze het meest efficiënt kan worden ingezet. Dit is ook naar de toekomst toe een belangrijk initiatief.”
STERCK. Welke belangrijke stappen zullen jullie in de nabije toekomst zetten om jullie lokale economie verder te versterken?
Lode Van Looy: “De belangrijkste actie voor de komende jaren zal de realisatie van een tweede bedrijvenzone zijn aan de Doornlaarstraat op de terreinen van de voormalige voedingsproducent Dits. Deze site is ondertussen opgedeeld in kleinere kavels voor kleinschalige kmo’s. Het RUP daarvoor is in opmaak. We verzekeren dat de ondersteuning van de plaatselijke middenstand blijft verlopen zoals dat al jaren het geval is. We bekijken welke initiatieven we nog kunnen nemen om dit nog te optimaliseren en we denken daarbij bijvoorbeeld aan groot netwerkevenement voor lokale ondernemers.”
Dirk Broes: “Eén van de belangrijkste punten op onze agenda is de uitbouw van de dienst lokale economie. Er staat een audit gepland en we voorzien dat de resultaten daarvan ons in de richting zullen sturen van een professionele dienst die lokale ondernemers optimaal kan adviseren. We zetten ook in op de ondersteuning van de plaatselijke middenstandsverenigingen. Die leveren vandaag al goed werk maar zijn nog iets te veel op hun eilandje bezig. We willen samen met hen het netwerk van lokale ondernemers nog versterken.”
Peter Gysbrechts: “Professionalisering staat ook in Putte hoog op de agenda. We richten ons daarmee vooral op ons vernieuwde loket lokale economie. Eén van de zaken die we zullen uitvoeren, is de verdere uitwerking van de brochure voor startende ondernemingen. We zijn daarnaast ook bezig met de realisatie van een tweede bedrijvenzone op de site Muggenberg. Het RUP is daarvoor reeds gemaakt, het verkeerscirculatieplan zit bij de gemeenteraad en de bouwvergunning moet nog afgeleverd worden. Deze zone van drie hectare is de laatste die we in onze gemeente kunnen realiseren en daarom ook van groot belang. Ook de dorpskernvernieuwing in deelgemeente Beerzel zetten we door. We hebben de ambitie om daarmee de lokale horeca nieuw leven in te blazen en nieuwe winkels aan te trekken.”
Horeca, handel, middenstand
STERCK. Hoe belangrijk is die kernverfraaiing voor horeca, kleinhandel en middenstand?
Peter Gysbrechts: “Je mag het belang daarvan absoluut niet onderschatten. Hoe fraaier je centrum, hoe aangenamer het er vertoeven is en hoe gemakkelijker je daarmee mensen aantrekt. Dat geldt zowel voor winkeliers, restauranthouders, cafés als cliënteel. En dat doe je met ruimtelijke ordening. We hebben daar in Putte echt sterk op ingezet en we zien dat we stilaan resultaat beginnen boeken.”
Dirk Broes: “Ook het parkeerbeleid hoort daarbij. Een goed uitgewerkt parkeerbeleid waarbij je ervoor zorgt dat je centrum niet één grote parking is, maar waar je wel voldoende plaatsen voorziet en een goede rotatie van geparkeerde voertuigen hebt, komt de plaatselijke handelaars ten goede. Vanzelfsprekend is groene ruimte hier cruciaal. Een mooie, groene kern zal handelaars en horeca aantrekken.”
Lode Van Looy: “We zijn momenteel bezig met een nieuw masterplan voor het centrum van Bonheiden. Hierin is ruimte voor verfraaiing, groen en worden de parkeerplaatsen wat afgebouwd. Onze doelstelling daarmee is onder ander om op termijn terug meer horeca aan te trekken."
STERCK. Van dorpskernvernieuwing is de stap naar wonen snel gezet. Hoe is de situatie daar in jullie gemeente?
Lode Van Looy: “Er wordt veel gebouwd in Bonheiden, dat is zeker. Het stijgend aantal appartementen kunnen en mogen we niet tegenhouden. Dit biedt immers mogelijkheden voor jongeren en jonge gezinnen maar ook ouderen hebben dit nodig. We moeten dat natuurlijk wél controleren en goed plannen. Zo zal nieuwbouw in onze dorpskernen altijd verschillende functies combineren. Denk daarbij aan commerciële panden op het gelijkvloers met residentiële units daarboven.”
Eén van de belangrijkste punten op onze agenda is de uitbouw van de dienst lokale economie.
Peter Gysbrechts: “Dit is ook zo voor onze gemeente. Putte is zeer gunstig gelegen, dichtbij centrumsteden zoals Mechelen en Lier en op een belangrijke verkeersas. Dat maakt natuurlijk dat er bijzonder veel gebouwd wordt. Ik ben akkoord met Lode dat dit mogelijkheden schept voor jonge gezinnen, ouderen, kleinhandelaars én startende ondernemers. Bovendien is de bouw van appartementen gunstiger voor de mobiliteit en bereikbaarheid in de kern dan de klassieke verkaveling. We vrijwaren er ook meer open ruimte mee.”
Dirk Broes: “De toenemende bebouwing in Duffel zien wij inderdaad ook als een kans voor ondernemers. We bewaken daarom erg de kwaliteit van nieuwbouwprojecten. Als we daarmee een mooi centrum kunnen creëren, schept dat veel mogelijkheden.”
STERCK. Is er nog iets waar jullie ’s nachts soms van wakker liggen?
Peter Gysbrechts: “Momenteel kreunt Putte toch wel onder een mobiliteitsprobleem. De verlenging van de R6 langs Mechelen heeft heel wat extra verkeer gecreëerd dat door onze gemeente en net langs onze handelskern passeert. Dit heeft filevorming en een bijkomend parkeerprobleem tot gevolg. Dit is toch iets waar ik mijn hoofd geregeld over breek.”
Dirk Broes: “In Duffel zien we dat lokale handelaars, bakkers enzovoort stilaan uit de dorpskernen verdwijnen terwijl er geen nieuwe zaken voor in de plaats komen. Dit zorgt voor leegstand en minder leven in de gemeente. Dit is absoluut iets waar we vandaag en in de toekomst hard aan moeten werken.”
Lode Van Looy: “Ook in Bonheiden hebben we te kampen met een drukke verkeerssituatie in het centrum. Dit brengt natuurlijk problemen met zich mee waar we blijvend oplossingen voor moeten ontwikkelen. Al moet ik daar ook bij zeggen dat al die passanten ook wel mogelijkheden scheppen voor onze handelaars.”