Elke start-up is een potentieel familiebedrijf. Zeker als het bedrijf geleid wordt door een ondernemend koppel, ook wel co-preneurs of echt-vennoten genoemd. “Met het oog op ambitie en continuïteit is groeien de boodschap”, stellen Leon Vliegen (FLY) en Koen Hendrix van VKW Familiebedrijven.
Een start-up kan snel groeien. Dat is geweldig en tegelijkertijd een mogelijke valkuil. Het bedrijf loopt als een trein, de dingen gaan snel, er is veel druk en beslissingen moeten soms snel genomen worden. Ook op terreinen die misschien nog nieuw en onbekend zijn. Voor sommige beslissingen maakt dat niet zo uit. Maar voor belangrijke beslissingen met een groter risico en mogelijk grote impact maakt dat wel degelijk een verschil. Bewuste keuzes en beslissingen nemen, is dan essentieel.
Zoek tijdig het juiste advies
Jezelf de vraag stellen wanneer, bij wie en hoe je klankborden en advies opzoekt, is zo’n belangrijke beslissing. Het betekent ook toegeven aan jezelf dat je het nog niet weet, hoeft of kunt weten en twijfelt. Je moet je sterk genoeg voelen om je kwetsbaar op te stellen en advies te zoeken. Betrouwbare adviseurs zoeken, kan veel bedrijfsleiders en start-ups behoeden voor fouten en succes versterken.
Naast een adviesraad kunnen externe adviseurs, een mentor of coach eveneens een belangrijke rol spelen. Zij kunnen je een kritische spiegel voorhouden en desnoods de keizer erop wijzen dat hij geen kleren aanheeft. Ze kunnen je begeleiden in je persoonlijke groei als ondernemer en de groei van je onderneming.
De juiste mensen aantrekken
Je omringen met en het aantrekken van de juiste mensen voor de juiste rol of voor de onbekende toekomst is nog zo’n belangrijke beslissing. Mensen aantrekken en behouden die willen meegroeien met de organisatie en in staat zijn om zich aan te passen en mee te veranderen. Een start-up moet zoals een kreeft regelmatig verschalen en zijn pantser afwerpen. ‘Be a lobster’ heet dat bij de scale-up Teamleader. Maar je moet ook mensen aantrekken die een tijdlang met jou op pad gaan en dan hun pad elders verderzetten.
Het aantrekken van de juiste mensen is een vak op zich. Dat kan niet op buikgevoel gebeuren maar dient doordacht en professioneel aangepakt te worden.
Jezelf als ondernemer omringen met een kernteam van mensen die complementair zijn met jou, die beter zijn dan jou in sommige aspecten is nog zo’n belangrijke opdracht. Competente leiders zorgen voor meer goede beslissingen en een positief klimaat. Voor sommige ondernemers betekent dit eventueel het CEO-schap overdragen aan iemand anders. Dit vraagt voldoende zelfinzicht en bescheidenheid. In dezelfde lijn is het essentieel dat je je omringt met mensen die stevig van mening durven en mogen verschillen met jou als ondernemer.
‘Wie durft, mag en kan me tegenspreken’ is een essentiële vraag die ondernemers zich moeten stellen. Wat doe ik om dat mogelijk te maken en uit te lokken? Het familiegevoel in een start-up maakt dat beslissingen over wie (nog) past en niet past bij het bedrijf soms te laat of niet worden genomen, met kwalijke gevolgen.
Stel het belang van de onderneming voorop
Dit alles vraagt de nodige maturiteit van de ondernemer om het belang van zijn onderneming voorop te stellen en jezelf in te zetten voor datgene waar je echt goed in bent en passie voor hebt. Om wendbaar en daadkrachtig te blijven, dien je de organisatie regelmatig aan te passen aan de groei en je organisatiedesign, beslissingsfora, coördinatiemechanismen en communicatie mee te laten evolueren met de groeiende organisatie.
Een goede visie, strategie en businessmodel zijn heel belangrijk, een goede uitvoering eveneens. Een risico voor een start-up is dat die struikelt over zijn eigen benen om dat men harder wil lopen dan het kan. Er moet voldoende en regelmatig tijd genomen worden om even stil te staan en te zien wat nodig is om snel te kunnen blijven lopen. Zoals bij de succesvolle Belgische vrouwelijke estafetteploeg destijds maniakaal geoefend werd op het vlekkeloos doorgeven van het stokje, moet een onderneming nagaan hoe zijn structuur, systemen en processen de groei kunnen volgen en een betrouwbare uitvoering mogelijk blijven maken.