We leven in een wereld vol communicatietips en -tricks. Er is een overaanbod aan opleidingen rond het topic. Vaak krijg je een prachtige presentatie met x te volgen stappen. Maar achteraf in de praktijk merk je dat dit niet werkt. Waarom? Er bestaat niet zoiets als dé formule.
Communicatie is een samenspel van enorm veel factoren. Denk alleen al maar aan het onderscheid tussen verbale en non-verbale communicatie. Lichaamstaal zegt veel, maar niet alles. Gekruiste armen zijn vaak verdedigend, maar niet altijd. Je bewust zijn van je eigen lichaamstaal is belangrijk. Net zoals kijken naar die van de ander. Maar let op dat je mensen niet zomaar in een hokje plaatst of overhaast conclusies trekt.
1. Context is bepalend.
Iedereen is anders. Wat bij de ene werkt, werkt niet voor de ander. Wat voor jou werkt, werkt mogelijk en zelfs waarschijnlijk niet voor iemand anders. Leer te begrijpen wat de ander nodig heeft.
2. Wees geïnteresseerd en stel vragen.
Als je oprecht geïnteresseerd bent, komen de (open) vragen vanzelf. Door écht naar de ander te luisteren, hoor je wat je niet begrijpt. Denk over je vraag na, maar overdrijf niet met je focus om een ‘goede, open vraag’ te stellen. Dit groeit vanzelf door het meer en meer te doen.
3. Vraag door.
Ga er niet vanuit dat je meteen begrijpt wat de ander wilt zeggen. Ook als mensen niet meteen een antwoord geven, laat ruimte en blijf vragen stellen. Let op met iemand woorden in de mond te leggen. Verwoord de vraag anders, maar ga niet invullen. Soms is het wel nodig om iemand te helpen of mogelijkheden te laten zien.
4. Wees to-the-point, eenvoudig en duidelijk.
Hoe minder woorden je gebruikt, hoe minder er fout begrepen kan worden. Controleer of jij de ander wel goed begrepen hebt. Vat samen wat de ander zegt en vraag of je het juist ziet. Controleer of de ander jou goed begrepen heeft. Dit kan door de eenvoudige vraag: ‘Om er zeker van te zijn dat ik niets vergeten ben en alles gezegd heb, kan je kort samenvatten wat je me hebt horen zeggen?’. Een nee, deze vraag moet je niet letterlijk kopiëren.
5. Communiceer.
Deze hoort eigenlijk op nummer 1 te staan. Veel mensen denken te communiceren, maar in praktijk doen ze dit niet. Iets zeggen of vragen, is niet echt communiceren. Iets duidelijk maken via je houding of gezichtsuitdrukking, is niet echt communiceren. Hoe groot of klein het ook lijkt, communiceer erover. Communicatie is het enige middel om iets vooruit te bewegen. Zonder communicatie, is er niks. Gaat het ergens mis? Kijk eerst eens naar de communicatie (of vaak het gebrek eraan). Communicatie is geen exacte wetenschap. Voer gesprekken, reflecteer en stuur bij. Probeer dingen uit en enjoy the ride!