Gepoft genot

Zottegem en rijstwafels, het is intussen al jarenlang een sterke combinatie. Die band werd zo mogelijk nog hechter toen het Nederlandse concern Corpeq in 2008 Herto, op dat moment eigendom van de Spaanse voedingsgroep Ebro Puleva, overnam. Sindsdien beleefde het bedrijf een nog fellere groei, waardoor de onderneming zijn status als belangrijkste private werkgever van Zottegem (circa 250 mensen) nog extra in de verf zette. “Ik verwacht al jaren dat onze expansie zal afvlakken, maar niets is minder waar. Sinds de verdubbeling van de capaciteit vorig jaar, hebben we nog meer de wind in de zeilen gekregen”, weet algemeen directeur Rudi De Praetere.

Er was altijd al een sterke link tussen Zuid-Oost-Vlaanderen en rijstwafels. Rudi De Praetere, sinds 25 jaar actief in het huidige bedrijf – eerst als plant manager, later als algemeen directeur – weet het als geen ander.

“Aanvankelijk was Herto gevestigd in Idegem, een deelgemeente van Geraardsbergen”, legt hij uit. “Op een bepaald moment botsten we daar op onze limieten en ging ik op zoek naar een nieuwe locatie. Toen ik op de huidige site in Zottegem botste, hebben we niet lang getwijfeld. Door de korte afstand met Geraardsbergen, maakten nagenoeg alle medewerkers mee de overstap. Bovendien zitten we hier dichter bij de E17 en de E40, al maakt dat voor onze partners niet zoveel uit. Het was wél belangrijk voor de lokale bevolking, het aantal Zottegemnaren dat hier werkt is toch fors toegenomen.”

Vierde fabriek

STERCK. Waarom was de overname van Herto zo interessant voor SanoRice?

De Praetere: “Groei was de voornaamste drijfveer, dat is op vandaag nog altijd zo. SanoRice is eigendom van Corpeq, het investeringsfonds van de familie Vreeman. Corpeq heeft nog andere ondernemingen in de holding, maar SanoRice is met voorsprong de belangrijkste. Die status wordt nog sterker door de talrijke investeringen die continu worden gedaan en waarvoor langdurige contracten met banken lopen. Zo kwam er in 2005 een fabriek bij in Italië, acht jaar later werd ook een nieuwe vestiging in Nederland gebouwd die intussen ook weer volledig volzet is. In 2019 verdubbelden we de productiecapaciteit in België, intussen zijn ze volop bezig met de bouw van een productie-unit in Polen.”

STERCK. Hoe onderscheidt SanoRice België zich van de rest van de groep?

De Praetere: “We hebben hier nooit voor de makkelijkste weg gekozen. Zo hebben we bijvoorbeeld meer ervaring met de productie van wafels die meer expertise vragen. Dat vraagt soms extra energie om alles tot in de details op elkaar af te stemmen, maar zoiets is eigen aan de Vlaamse mentaliteit, we zijn daarop getraind. Rijstwafels worden intussen gemaakt van meer dan tien graansoorten. Met maïs en spelt werken vergt meer kennis dan gewone tarwe, bijvoorbeeld, maar toch beheersen we dat goed. Daardoor hebben we onze nieuwe productiehal in België ook snel rendabel gekregen.”

STERCK. Is de productie van rijstwafels iets wat velen onderschatten?

De Praetere: “Absoluut. Als nieuwe medewerkers voor het eerst de productiehal binnen komen, verbaast het hen dat ze her en der koeken op de grond zien liggen. Een rijstwafel is een heel broos product, van zodra er iets fout loopt, moet die koek worden opgevangen. In functie daarvan werken we nu met buffers. Ook dat verlies van koeken beheersen we steeds beter. Dat danken we aan de keuze om zoveel mogelijk met dezelfde mensen aan dezelfde machines te werken en aan de prima relatie met de machinebouwers die voor onze pof- en inpakmachines instaan. Als je jaarlijks twee à drie nieuwe lijnen installeert, is het logisch dat je inspraak krijgt over hoe die technologie wordt ontwikkeld. Afval is bij ons een belangrijk thema, maar er gaat niets verloren. Producten die toch op de grond vallen, kunnen nog heel nuttig zijn voor specialisten in dierenvoeding.”

STERCK. Welke impact hebben de mooie groeicijfers op de tewerkstelling?

De Praetere: “Uiteraard zetten we in op automatisering, maar ook die aanpak heeft zijn grenzen. Per productielijn is een minimale bezetting van drie à vier mensen vereist. In de wetenschap dat we nu 16 lijnen hebben en met een drieploegenstelsel (met vaste nachtploeg) werken, loopt het aantal medewerkers dus snel op. Vorig jaar hebben we 37 mensen aangeworven in Zottegem, tegen juni 2020 kwamen er nog eens 20 bij. Iedereen doet overigens zijn uiterste best om zich aan te passen aan de bedrijfspolicy om het Engels als een soort van tweede voertaal te hanteren. Dat is nodig, want er werken hier inmiddels twintig nationaliteiten, één op drie is anderstalig. In functie daarvan hebben we ook gerichte cursussen georganiseerd. De meeste (Belgische) mensen begrijpen het Engels intussen behoorlijk, spreken vergt duidelijk meer moeite.”

Een rijstwafel is een product waar je letterlijk mee naar de oorlog kan.

Nichemarkt

STERCK. Hoe is deze sector gedurende de voorbije 25 jaar geëvolueerd?

De Praetere: “We zijn één van de grootste spelers in deze nichemarkt bij uitstek, waardoor we altijd een bepalende rol hebben gespeeld. Zo hebben we talrijke nieuwe smaken en formaten ontwikkeld. België was een pionier in de ontwikkeling van de vierkante rijstwafel.”

“Ons product is bij uitstek geschikt voor de privatelabelmarkt. Alleen als een klant het nog niet ziet zitten om daarin te investeren, kunnen ze werken met één van de schaarse referenties van ons eigen merk, met een vrij neutrale verpakking. Dat vertegenwoordigt minder dan 1% van onze omzet. SanoRice heeft altijd fors ingezet op onderzoek en ontwikkeling, waarbij we ons geregeld laten inspireren door zaken die we oppikken op vakbeurzen of suggesties van onze klanten. Zo zijn we in België bijvoorbeeld een echte specialist in ‘flavoured’ rijstwafels, bijvoorbeeld met paprika- of popcornsmaak.”

STERCK. Hoe verklaar je dat rijstwafels meer dan ooit in de lift zitten?

De Praetere: “Eerst en vooral is het een product waar je letterlijk mee naar de oorlog kan. In oorlogstijden behoort het tot de top tien van voedingsproducten die mensen in huis halen. Je kan het heel lang bewaren zonder dat het diepvriesruimte inpalmt én het heeft een hoge voedingswaarde. De trend naar gezonde voeding, het groeiende belang van glutenvrije voeding en de dieetdrang wakkeren de interesse in rijstwafels verder aan. We zijn de enige SanoRice-unit die nog glutenhoudende wafels produceert, onder meer in Duitsland zijn rijstwafels op basis van spelt razend populair. De andere vestigingen focussen zich op een 100% glutenvrij aanbod, waarvoor overigens erg strenge normen gelden. In Zweden zijn rijstwafels trouwens nog tien keer populairder dan bij ons, daar is een rijstwafel belegd met bijvoorbeeld platte kaas of ham, een volwaardig alternatief voor de lunch.”

STERCK. Bleven jullie daardoor ook ongevoelig voor de coronacrisis?

De Praetere: “We zijn niet volledig buiten schot gebleven, maar de impact bleef wel beperkt. In de periode van de lockdown noteerden we zelfs een stijgende verkoop, die is nu weer wat afgevlakt. Gedurende de eerste weken merkten we in Zottegem wel een stijging van het ziekteverzuim, maar gelukkig duurde dat niet zo lang. Ook in Italië bleef de productie gewoon doorgaan, omdat daar heel strenge maatregelen zijn genomen. Daar zijn ze vanaf dag één met mondmaskers beginnen werken. Italiaanse medewerkers wilden ook niet thuis blijven zitten, omdat ze daar geen systeem van technische werkloosheid kennen. Een week niet kunnen gaan werken, is daar een absolute ramp. Ook daar hebben ze zich redelijk eenvoudig door die moeilijke periode geworsteld.”

STERCK. Welke gevolgen kan de opening van de fabriek in Polen voor SanoRice België hebben?

De Praetere: “Net als in Italië, zullen daar vooral de makkelijkst te fabriceren producten worden gemaakt in grote hoeveelheden. Er zal hier en daar wel wat geschoven worden, waardoor we bepaalde referenties niet langer bij ons zullen maken. Vermoedelijk zullen wij als gevolg daarvan minder sterk groeien dan de voorziene 13%, maar een stijging van 5 à 6% op een omzet van 55 miljoen euro is nog altijd niet te versmaden, natuurlijk.”