Twee burgemeesters, twee ondernemers

Het komt niet meer goed tussen de inwoners van Maldegem en Eeklo. Waar het historisch ooit fout liep, weet niemand, maar het water tussen beide buurgemeenten is wel heel erg diep. Terwijl in het Meetjesland de fusiekoorts toeneemt, lijkt een samengaan tussen Maldegem en Eeklo bij voorbaat uitgesloten. “Ik krijg dit nooit verkocht aan mijn achterban”, klinkt het bij burgemeester Luc Vandevelde van Eeklo. “De Maldegemnaars gaan me molesteren”, glimlacht zijn collega Bart Van Hulle. Tussen hen beiden klikt het nochtans opvallend goed. Tijdens een lang dubbelgesprek vliegen de grapjes en de bloemetjes door de lucht. Tot de treinverbinding naar Maldegem ter sprake komt... 

Tot aan de gemeenteraadsverkiezingen van zondag 14 oktober 2018 kleurde het Meetjesland opvallend oranje, want in het gros van de gemeenten stond een CD&V-burgemeester aan het roer. Daar kwam plots verandering in. In Eeklo mocht Luc Vandevelde – die een thuisverplegingsorganisatie runt – de tricolore sjerp omgorden. Zijn partij SMS (Stad met Stijl) ging in zee met Groen en Open Vld terwijl CD&V, niet zonder lawaai, op de oppositiebanken belandde.

Ook in Maldegem deed er zich een kleine aardverschuiving voor. Na 134 jaar kreeg de gemeente nog eens een verkozen liberale burgemeester. Die eer ging naar Bart Van Hulle. Hij is zaakvoerder van Van Hulle B&C Boomkwekerijen, een bedrijf dat al meer dan 200 jaar actief is in Maldegem. Ook in Maldegem viel CD&V uit de boot want Bart Van Hulle smeedde een coalitie tussen zijn partij Open Vld, N-VA en De Merlaan, de onafhankelijke partij van de vorige burgemeester Marleen Van den Bussche. Sinds september vorig jaar zetelt de Maldegemse burgervader ook als Vlaams parlementslid.

STERCK. Jullie mogen zich intussen al twee jaar burgemeester noemen. Welke zijn de kernpunten van jullie beleidsplan 2019-2024?

Luc Vandevelde: “We gaan de komende jaren acht miljoen euro per jaar investeren, dat is zowat het dubbele van de vorige legislatuur. Het momentum is goed want er zijn heel wat opportuniteiten in onze stad. Bovendien blijven de rentevoeten historisch laag. Blikvanger is de Paterskerksite, een kernversterkend project in het hart van de stad. Het klooster kan bijvoorbeeld een modern stadskantoor worden waar de stedelijke diensten onderdak krijgen. Van de kloostertuin maken we een nieuw stadspark. Momenteel bekijken we nog meerdere opties voor de invulling van de Paterskerk zelf. Daarnaast maken we een budget vrij van vijf miljoen euro voor de renovatie van zowel het cultureel centrum als de kunstacademie. Ten slotte investeren we ook fors in de digitalisering van onze dienstverlening.”

Bart Van Hulle: “Het is niet de bedoeling om tegen elkaar op te bieden, maar wij hebben in Maldegem een investeringsprogramma van maar liefst 70 miljoen euro uitgewerkt. We hebben het omgedoopt tot de XII werken van Maldegem. Tot nu hebben we al een vijftal dossiers publiek gemaakt. Zo krijgt de jeugd een eigen site van 1,8 hectare, in het centrum komt er een nieuw cultuurcentrum en een ondergrondse parking, ter ondersteuning van het verenigingsleven voorzien we in elk dorp een ontmoetingsplaats en we streven naar een verdubbeling van het Reesinghebos.”

STERCK. Wat zit er in voor de lokale handelaars en zelfstandigen? Het centrum van Eeklo is bijvoorbeeld zwaar getroffen door leegstand. Het zijn vooral de kleine zelfstandigen die in de klappen delen.

Luc Vandevelde: “Dat is inderdaad een oud zeer. We zijn volop bezig met het uitwerken van een strategisch commercieel plan om het handelsprofiel van Eeklo te ondersteunen en te verbeteren. Winkels en horecazaken die een meerwaarde betekenen dankzij een uniek aanbod of een persoonlijke service moeten uitgroeien tot de ambassadeurs van onze stad. Zij krijgen daarvoor onze volle steun. Zo komt er een voltijdse handelsambtenaar en in het kernwinkelgebied voorzien we renovatiepremies om leegstaande panden te activeren.”

Bart Van Hulle: (schamper) “Een treinverbinding tussen Eeklo en Maldegem zou nochtans heel wat potentiële kopers naar je stad kunnen lokken.”

Luc Vandevelde: (zucht) “We zullen het daar straks nog over hebben, vermoed ik.”

Bart Van Hulle: “In Maldegem hebben we alvast minder last van leegstand. We hebben ook een totaal ander winkelaanbod waardoor we op dat vlak heel complementair zijn met Eeklo. Een typisch fenomeen voor Maldegem is de zogenaamde Handelskilometer. Langs de gewestweg N9 zijn er tal van handelszaken, maar ook heel wat woningen. Historisch is er een wirwar ontstaan en daarin willen we wat orde brengen door het instellen van een bouwcode. Er is ruimte voor extra winkels, maar we gaan het wel duidelijk afbakenen.”

STERCK. En toen kwam corona. Welke maatregelen hebben jullie genomen?

Luc Vandevelde: “Dat is een hele lijst. Om de detailhandel en de horeca te ondersteunen, hebben we een relanceplan uitgewerkt van een half miljoen euro. We hebben de terrasbelasting afgeschaft en ook de marktkramers op de wekelijkse markt moeten tijdelijk geen standgeld betalen. We hebben geïnvesteerd in de aankoop van stretchtenten waarmee de horecazaken hun terras kunnen uitbreiden. In samenwerking met de economische raad hebben we 35.000 euro geïnvesteerd in een campagne op sociale media waarmee we de bevolking willen stimuleren om lokaal te kopen. Met succes. Deze actie zal in de toekomst zeker een vervolg krijgen.”

Bart Van Hulle: “Net als Eeklo en heel wat andere lokale besturen hebben we gekeken om cheques uit te delen aan de bevolking, maar we vinden dat de kosten niet opwegen tegen de baten. We hebben wel de terrasbelasting afgeschaft en dat hebben we ook gedaan met de belasting op economische bedrijvigheid die het vorige gemeentebestuur had ingevoerd. In oktober hebben we zelfs 800.000 euro teruggestort aan bedrijven die in 2016 en 2017 die belasting hadden betaald. Voor heel wat bedrijven een financiële opsteker in donkere tijden. Toch kijk ik met een beetje schrik naar de toekomst. Het aantal bedrijven dat vorig jaar over de kop is gegaan, was historisch laag. Niet onlogisch, gezien het moratorium op faillissementen dat de federale regering heeft afgekondigd. Ik vrees dat de overheid heel wat zieke bedrijven kunstmatig in leven heeft gehouden en dat we de zwaarste klap nog moeten krijgen.”

STERCK. Hoe ziet het economische weefsel er in jullie gemeente en stad uit. Zijn er typische sectoren? Wie zijn de grote werkgevers?

Bart Van Hulle: “Maldegem telt zowat 2700 btw-plichtigen en dat is voor een gemeente met 24.000 inwoners heel veel. Met zowat 600 werknemers is Drukkerij Verstraete de grootste werkgever. Echt veel grote bedrijven zijn er niet en dat is een goede zaak voor onze gemeente. Als je afhankelijk bent van één grote speler en het gaat fout, dan komen meteen heel wat gezinnen in de problemen.”

Luc Vandevelde: “In Eeklo is de zorgsector sterk aanwezig. Met AZ Alma hebben we een streekziekenhuis op ons grondgebied en er zijn ook drie grote woonzorgcentra. Eeklo is ook een onderwijsstad met 7000 leerlingen die hier regulier dagonderwijs volgen. Qua private bedrijven zijn we trots op heel wat klinkende namen zoals Ontex, Victor Buyck Steel Construction, Vandemoortele, Willems Biscuiterie enzovoort.”

STERCK. Is er in het Meetjesland nog voldoende ruimte om te ondernemen?

Bart Van Hulle: “We zijn volop bezig met de heraanleg van het huidige industrieterrein dat 125 hectare groot is. Daarnaast komt er een uitbreiding: 20 hectare regionaal bedrijventerrein en 10 hectare lokaal bedrijventerrein. Ook hier kiezen we bewust voor kleinere bedrijven, het grootste lot heeft een oppervlakte van hooguit 5000 m². Eind dit jaar gaan we in verkoop, de interesse is alvast groter dan het aanbod. Luc, ik heb je gegevens al doorgegeven aan enkele bedrijven want jullie gaan ook uitbreiden, dacht ik.”

Luc Vandevelde: “Onze stad heeft met Nieuwendorpe en Kunstdal twee industrieterreinen. Het Ruimtelijk Structuurplan voorziet in de uitbreiding van beide zones. Kunstdal krijgt er 5 hectare bij. We mikken daar specifiek op bedrijven die een grotere oppervlakte vanaf 5000 m² zoeken. We trekken volop de kaart van de duurzaamheid. Zo voorzien we alles om op termijn een warmtenet aan te leggen. De ontsluiting van deze zone naar de E34 zal vlot verlopen dankzij het nieuwe stukje ringweg – in Eeklo bekend als 'Den Teut' – tussen de N9 en de E34. In Balgerhoeke willen we een nieuw regionaal bedrijventerrein aanleggen. Dat is een oud dossier dat we nieuw leven hebben ingeblazen. Ook hier zullen we aandacht hebben voor duurzaamheid want we willen het terrein een functie geven in de productie, de op- en omslag van energie. Hiermee gaan we Eeklo op de kaart zetten als de energiehoofdstad van Vlaanderen. Voor beide projecten staat de telefoon al roodgloeiend. Er is ontzettend veel vraag naar industriegrond. Het stadsbestuur behoudt zich het recht voor om zelf bedrijven toe te wijzen op basis van criteria zoals innovatie, duurzaamheid en tewerkstelling.”

Bart Van Hulle: “De grote vraag naar industriegrond in onze regio mag niet verbazen. Zowel Maldegem als Eeklo zijn strategisch zeer goed gelegen: pal tussen de havens van Antwerpen en Zeebrugge en op een boogscheut van de E40.”

STERCK. Een ander oud dossier is dat van de Ring om Eeklo.

Luc Vandevelde: “De Ring is essentieel om van Eeklo een leefbare en veilige stad te maken. Doorgaand en zwaar verkeer zal verplicht deze ringweg moeten nemen en dat zal ons centrum heel wat aantrekkelijker maken. Het is een utopie te denken dat we dit dossier nog tijdens deze legislatuur kunnen rondkrijgen. We moeten nog minstens tien jaar geduld hebben, maar we willen wel grote stappen voorwaarts zetten. De vooruitzichten zijn positief want we zitten nu maandelijks samen met het studiebureau en met het Agentschap Wegen en Verkeer.”

Bart Van Hulle: “Er is nochtans een oplossing op korte termijn om het verkeersinfarct in Eeklo te verminderen. Op vandaag rijden dagelijks heel wat Maldegemnaars door je stad. Een treinverbinding...” (fijntjes).

STERCK. Vandaag is Eeklo het eindstation voor de trein die vanuit Gent komt. Verder richting Maldegem ligt er wel een historische spoorlijn, maar die wordt enkel gebruikt door het Stoomcentrum dat toeristische ritjes uitvoert. Waarom is dit zo'n moeilijk dossier.

Bart Van Hulle: “Moeilijk is het niet, hoor. Gewoon wat politieke moed tonen.”

Luc Vandevelde: “Kort na de verkiezingen heb ik een opening gemaakt om dit te bestuderen, maar ik heb ontzettend veel tegenwind gekregen. Ook al kan het herstel van de spoorverbinding met Maldegem een positieve impact op onze eigen mobiliteit hebben, toch is er in Eeklo totaal geen draagvlak voor. Het spoor loopt dwars door enkele woonwijken en we mogen ook de kostprijs niet onderschatten. Infrabel wil namelijk geen nieuwe overwegen en dus zouden we alle kruisingen moeten oplossen met bruggen of tunnels. Een laatste argument is dat het Stoomcentrum nog een concessie tot 2033 heeft.”

STERCK. De Vlaamse regering stimuleert gemeentelijke fusies met een schuldovername. In de regio vonden Aalter en Knesselare elkaar en ook Lovendegem, Waarschoot en Zomergem smolten samen tot Lievegem. Hoe kijken jullie naar die operaties? In het verleden maakte Maldegem het hof aan Damme, maar de Uilenspiegelstad wees de avances af.

Bart Van Hulle: “Ik wil benadrukken dat dit een poging van de vorige bestuursploeg was. Het is jammer dat een fusie enkel mogelijk is tussen aanpalende gemeenten want de enige gemeente waar ik mee wil fuseren is Knokke-Heist. Het beleid dat graaf Leopold Lippens de voorbije 40 jaar heeft gevoerd, geldt voor mij als een absoluut voorbeeld. Met zijn dood verliest Knokke-Heist één van zijn boegbeelden.”

Luc Vandevelde: “Eeklo heeft al informele gesprekken gevoerd met Maldegem, Kaprijke en Sint-Laureins. Burgemeester Franki Van de Moere van Sint-Laureins ziet in dat een fusie in de toekomst wel eens opgelegd zou kunnen worden. Nadat hij dat in het openbaar liet vallen, is hij echter wat op de rem gaan staan. Kijk, in de politiezone Meetjesland Centrum werkt Eeklo al goed samen met Kaprijke en Sint-Laureins. We zien wel wat de toekomst brengt. Wij hebben tegen niemand een veto, ook niet tegen Maldegem.”

Bart Van Hulle: “Misschien moeten we een deal doen: twee treinsporen in ruil voor een fusie.” (bulderlach)