“De gemeente stopt niet aan een bord. Uiteindelijk hebben wij maar één taak: een kwalitatieve dienstverlening aanbieden aan onze burgers. Als we daarvoor samenwerkingen moeten opzoeken over de gemeentegrenzen heen, dan doen we dat graag”. Burgemeester van Wommelgem, Frank Gys, zet meteen de toon voor het gesprek. Zijn collega van buurgemeente Ranst, Johan De Ryck, staat hem daarin bij. Sterke partnerschappen en een goed evenwicht tussen densiteit en groene rust zijn voor beide gemeenten noodzakelijke aandachtspunten, klinkt het.
Johan De Ryck (N-VA) is sinds 2019 burgemeester van de Antwerpse gemeente Ranst. Daarvoor zetelde hij als oppositielid in de gemeenteraad en werkte hij als fractiesecretaris van federaal parlementslid Peter De Roover. Zijn collega Frank Gys (N-VA) draagt sinds 2012 de burgemeesterssjerp van Wommelgem. Hun twee gemeenten vertonen heel wat gelijkenissen, ook op het vlak van lokale economie en tewerkstelling. Zo is de tuinbouwsector historisch sterk verankerd in Ranst en Wommelgem. Ook vandaag kan het belang voor de lokale economie hiervan niet onderschat worden, zeggen de burgemeesters.
Frank Gys: “Wommelgem krijgt soms de naam ‘het glazen dorp’ toegewezen. Dat hebben we te danken aan de vele serres die op ons grondgebied te vinden zijn. De glastuinbouw is dan ook sterk vertegenwoordigd in onze gemeente en dat al sinds de Tweede Wereldoorlog.”
Johan De Ryck: “Ook Ranst is een echte fruitgemeente. Historisch deed vooral de teelt van klein fruit het erg goed, met een klemtoon op kersen en krieken. Er is zelfs heel lange tijd een veiling geweest voor klein fruit in onze gemeente. Door de jaren heen kregen de appelen en peren meer aandacht. Vandaag zien we steeds meer tuinbouwers zich terug richten op de kersen en krieken. Er is zelfs iemand bezig met het terugbrengen van de unieke perziksoort die hier in het verleden gecreëerd is.”
Sterke werkgevers
STERCK. Naast landbouw is er in jullie gemeenten ruimte voor andere bedrijvigheden. Ook ondernemingen in andere sectoren vestigen zich graag in jullie gemeente?
De Ryck: “Dat klopt. We hebben hier enkele grote werkgevers die al vele jaren in onze gemeente gevestigd zijn. Een bekend voorbeeld daarvan is Ordal, de producent van waters, limonades, fruitsappen enzovoort. Interessant om weten is ook dat Ordal ooit begon als producent van siropen die ze maakten van de lokaal geteelde krieken. Vandaag staat de derde generatie aan het hoofd van het bedrijf. Zij zijn ambitieus en bezig met grote uitbreidingen.”
“Daarnaast is het internationale, chemische bedrijf Oleon al jarenlang actief in Ranst. Zij produceren basisstoffen van plantaardige en dierlijke oliën en vetten. Ook de leverancier van aardappelproducten Pomuni is een wereldspeler die vanuit onze gemeente opereert. Daarnaast zijn ook Pauwels Sauzen, bekend van het veldrijden, en Waterlink grote werkgevers.”
Door de gunstige ligging is er in Wommelgem bijzonder veel lokale tewerkstelling. Meer zelfs dan dat er actieve bevolking is.
Gys: “Door de gunstige ligging, langs grote gewest- en autosnelwegen, is er in Wommelgem inderdaad bijzonder veel lokale tewerkstelling. Meer zelfs dan dat er actieve bevolking is. Die werkgelegenheid is verspreid over verschillende sectoren. De auto- en transportsector, met veel verkoop, logistiek en ook carrosserie, zijn sterk vertegenwoordigd in onze gemeente. Daarnaast zijn er industriële wasserijen, een producent van verpakkingsmaterialen en bouwbedrijven op ons grondgebied. En nog veel meer andere namen, te veel om op te noemen eigenlijk. Pluma, dat ondertussen deel uitmaakt van de Belgische voedingsgroep Ter Beke, is dan weer een groot vleesverwerkend bedrijf dat historisch sterk verankerd is in onze gemeente.”
Ruimte voor bedrijvigheid
STERCK. Al deze bedrijven hebben ruimte nodig. Is er nog veel plaats voor kmo’s en industrie in jullie gemeente?
Gys: “In Wommelgem is dat toch een pijnpunt. Maar liefst een derde van ons grondgebied is kmo-zone, wat eigenlijk enorm is. Concreet gaat dat over drie zones langs belangrijke gewestwegen: de Herentalsebaan, de Autolei en de Nijverheidsstraat vanaf ons bekende ronde punt. Daar zitten bijzonder veel bedrijven. En de vraag blijft groot. Als er in deze zones iets vrijkomt, is dat meteen weer ingevuld. Dat is natuurlijk goed maar dat legt ook een belangrijk pijnpunt bloot, namelijk dat de beschikbare ruimte ingenomen is en dat we eigenlijk niet verder kunnen uitbreiden.”
De Ryck: “Op dat vlak verschillen onze gemeenten toch wel. We tellen in Ranst twee kmo-zones: aan de Kromstraat in Ranst en de Ter Stratenweg in Oelegem. Die eerste wordt nog uitgebreid. Voor die tweede zone, die vandaag geen goede ontsluiting heeft, willen we in de nabije toekomst een bijkomende aansluitingsweg aanleggen. Daarnaast werken we vandaag aan een nieuwe kmo-zone aan de Oostmalsesteenweg. Op een voormalig militair terrein willen we ruimte bieden aan grotere bedrijven. Met die ontwikkeling zijn we volop bezig. Volgend jaar starten we met de afbraak van de voormalige gebouwen van defensie. In 2024 zullen de eerste percelen op de markt komen. Ten slotte wordt er door een private partner gewerkt aan een zone aan de overkant van het militaire terrein. In het verleden was daar een bouwfirma gevestigd. Onder een brownfieldconvenant zal er daar in de toekomst ruimte ontwikkeld worden specifiek gericht op kmo’s.”
Detailhandel in levendige kernen
STERCK. Ruimte voor lokale en nieuwe ondernemingen, het is een belangrijke pijler in het economisch beleid van jullie gemeenten. Wat zijn de andere speerpunten in dat beleid?
Gys: “In Wommelgem gaat dat over het scheppen van mogelijkheden voor detailhandel. Daar zetten wij deze legislatuur nadrukkelijk op in. De reden daarvoor is simpel: door het gebrek aan ruimte in de kmo-zones moeten we op andere vlakken impulsen geven aan onze economie. Met dat doel voor ogen voerden we een detailhandelstudie uit en zetten we stedenbouw in om ruimte te creëren voor lokale winkeliers.”
“Daarnaast besteden we best wat aandacht aan ons lokale, digitale jobplatform. Dat verbindt onze werkgevers met werkzoekenden uit onze of omliggende gemeenten. Deze tool staat ons toe om de lokale werkgelegenheidscijfers blijvend hoog te houden.”
De Ryck: “Naast het scheppen van nieuwe ruimte voor kmo’s, willen we vooral onze verschillende kernen Ranst, Broechem, Emblem en Oelegem, opnieuw levendig maken. Net als onze buren van Wommelgem doen we dat via stedenbouwkundige ingrepen. Zo willen we onze centra in de eerste plaats aangenamer maken om te vertoeven en ontspannen. Maar uiteraard is het ook onze bedoeling om daarmee impulsen te geven aan onze lokale winkeliers. De feedback die we van hen krijgen op onze gerealiseerde speel- en ontmoetingsplekken is over de hele lijn trouwens erg positief.”
Aandacht voor horeca en recreatie
STERCK. Wie levendige kernen zegt, heeft het in één adem ook vaak over horeca en toerisme. Wat hebben jullie gemeenten op dat vlak allemaal te bieden?
De Ryck: “Ranst is een echte fietsgemeente. We investeren dan ook veel in fietsinfrastructuur en beleving daarrond. Er zijn veel fietsroutes die door of langs onze mooie deelgemeenten komen. En elk van die routes passeert wel één of meerdere brasserieën. Onze horeca pikt dus zeker zijn graantje mee van de talrijke fietsers die gebruik maken van deze routes en de investeringen die wij doen in het fietsgebeuren. Daarnaast willen we met de herinrichting van onze kernen uiteraard ook daar nieuwe impulsen geven aan bestaande en nieuwe horecazaken. Er is nog wel wat werk aan de winkel, maar ik ben ervan overtuigd dat we daarin gaan slagen.”
Naast het scheppen van nieuwe ruimte voor kmo’s, willen we vooral onze verschillende kernen, levendig maken via stedenbouwkundige ingrepen.
Gys: “Enkele jaren geleden had je in Wommelgem niet bijzonder veel keuze als je lekker wou eten of drinken. Door onze investeringen in de publieke ruimte en door in te zetten op een drempelverlagend vergunningenbeleid zijn er op korte termijn in het centrum van onze gemeente vijf nieuwe horecazaken bijgekomen. Dat is een teken dat het beleid zijn vruchten afwerpt. We blijven dus op dezelfde manier voortwerken naar de toekomst toe. Daarnaast openden we twee jaar geleden een gloednieuw cultuurcentrum in onze gemeente. Daar zijn faciliteiten voor zowel jeugd, sport als cultuur. We merken dat dat heel wat leven in de brouwerij brengt en dat ook onze horeca daar wel bij vaart.”
STERCK. Hoe belangrijk zijn recreatie en toerisme voor Ranst en Wommelgem?
Gys: “Eén van de grote troeven van onze gemeente is het feit dat je vanuit het centrum, met de fiets op twee luttele minuten te midden van het groen bent. Vanzelfsprekend trekt dat bezoekers aan. Dat is ook de reden waarom wij, net als onze buren, inzetten op fietsbeleid en -infrastructuur. Op die manier kunnen we de groene long op ons grondgebied en het bekende Fort Van Wommelgem nog beter in de markt zetten. We mogen ook niet vergeten dat Wommelgem de thuisbasis is van een grote en goed draaiende golfclub. Daarvoor komen mensen uiteraard graag naar onze gemeente.”
De Ryck: “Zoals gezegd is het goede fietsnetwerk een belangrijke motor voor recreatie en toerisme in Ranst. Maar evengoed brengen de vele waterwegen en nabijgelegen jaagpaden heel wat bezoekers naar onze gemeente. Het Albert- en Netekanaal zijn bovendien ook plekken waar veel aan watersport wordt gedaan.”
Samenwerking en evenwicht
STERCK. Wommelgem en Ranst zijn gemeenten die heel wat te bieden hebben. Zijn er naast de vele opportuniteiten ook zaken die jullie wakker houden?
De Ryck: “Ik denk dat de grote uitdagingen zich situeren op het vlak van rust en mobiliteit. Het is goed en rustig wonen in Ranst, maar het wordt steeds moeilijker om dat zo te houden. Het toenemende verkeer, de congestie op onze wegen en de vele werken zorgen soms voor moeilijkheden en frustraties onder onze burgers. Naast het bewaren van de rust in onze gemeente brengt ook de communicatie en het creëren en behouden van het draagvlak rond mobiliteitswerken in onze gemeente uitdagingen met zich mee.”
Gys: “Ik sluit me daar volledig bij aan. De congestie op grote gewest- en snelwegen brengt onmiskenbaar een druk met zich mee op onze lokale wegen die gebruikt worden als snellere sluiproutes. Daarnaast moeten wij in Wommelgem ook voortdurend een evenwicht zoeken tussen densiteit langs één kant en rust en groen langs de andere. Dat is niet eenvoudig maar we slagen daar wel in.”
“In dit alles is er maar één ding écht belangrijk: het garanderen van een goede dienstverlening voor onze burgers. Dat is wat een lokaal bestuur altijd voor ogen moet hebben. Dat moeten we vrijwaren. In die zin is één van de uitdagingen van de toekomst volgens mij ook het opzetten van structurele en duurzame samenwerkingen over de gemeentegrenzen heen. Er komen zoveel verantwoordelijkheden en opdrachten op ons af vanuit de hogere overheden dat partnerschappen noodzakelijk zijn vandaag en nog belangrijker zullen worden in de toekomst. We werken vandaag al veel samen, onder andere als het gaat over afvalophaling, politie en brandweer. Maar er is meer nodig, ook op andere domeinen. Kwalitatieve dienstverlening moet altijd centraal staan. Als dat in een samenwerking met andere gemeenten moet, waarom dan niet?”
De Ryck: “Dat onderschrijf ik helemaal en we hebben daar dan ook al stappen in gezet. Zo bestuderen we momenteel op welke gebieden we nog beter kunnen samenwerken. Op materieel vlak kunnen we volgens mij snel goede stappen vooruitzetten. Het heeft immers geen zin om in de gemeente vrachtwagens of kranen te hebben die stilstaan, terwijl een andere gemeente er nood aan heeft, bijvoorbeeld. Dergelijke stappen willen we op korte termijn zetten, en van daar zien we dan weer verder.”