Textielambassadrice

Textielproducten maken van oude jeans? Het leek tot voor kort zowat sciencefiction, maar het kan perfect. Julie Lietaer stond mee aan de wieg van de circulaire realisatie ‘#hackyourjeans’. Tegenwoordig is de guitige West-Vlaamse het gezicht van de duurzame Vlaamse textielindustrie, zowel via het familiebedrijf European Spinning Group (ESG) als met Ariadne Innovation, een digitale start-up voor iedereen die begaan is met de duurzaamheid van de sector. “Dit is echt mijn passie. Ik zet me graag in om ook de consument mee op die kar te trekken.”

Textiel maakt deel uit van het DNA van de familie Lietaer. Overgrootvader Jérome was een vlasboer, terwijl opa André als gepassioneerd duivenmelker vaak in Azië was en daar de basis legde van Symaco, een trading- en distributiebedrijf van garens. Vader Alain sloeg de brug naar eigen productie, als oprichter van de Avelgemse Spinnerij (het huidige AVS Spinning). Die onderneming verhuisde in 1991 naar Spiere-Helkijn, waar in 1997 ook de semiautomatische katoenspinnerij Sigma Spinning opgericht werd. Boven die bedrijven staat de familiale holding European Spinning Group, waar Julie Lietaer – als telg van de vierde generatie – zeven jaar geleden ook aan het werk ging. “Nochtans stond het niet in de sterren geschreven dat ik hier zou belanden.”

STERCK. Welk traject heb je afgelegd voor je hier bent begonnen?

Julie Lietaer: “Ondernemen heeft me altijd geboeid. Tijdens mijn studies al was ik lid van diverse netwerk- en alumniorganisaties. Na mijn studies handelsingenieur en een masteropleiding financieel management ben ik in loondienst gestart als strategisch consulent, waardoor ik gedurende twee jaar met bedrijven van allerlei pluimage in contact kwam. De liefde bracht me terug naar de regio Kortrijk, bij Barco was ik aan de slag als business controller.”

Rugzak met ervaring

STERCK. Hoe ben je dan toch bij ESG verzeild geraakt?

Julie: “Het was vooral door een gesprek met mijn broer Gilles, die hier al operationeel actief was, dat ik het familiebedrijf als een mooie opportuniteit begon te zien. Mode, textiel en design hebben me altijd geboeid, maar onze vader heeft ons nooit bewust in de richting van ESG willen pushen. Ik ben hem daar dankbaar voor, want op die manier kon ik eerst mijn rugzakje vullen met andere nuttige ervaringen. Mijn broer heeft de omgekeerde beweging gemaakt: hij is na zijn studies meteen hier beginnen werken, maar heeft het bedrijf intussen verlaten. Een operationele rol in een productieomgeving boeide hem toen minder dan een expertenrol als IT-consulent. Zelf voel ik me hier wel echt op mijn plaats. Het familiale karakter zorgt sowieso voor een sterke verbondenheid, het is mooi dat ik het verhaal van de generaties kan verderzetten.”

STERCK. Hoe verliep je introductie hier?

Julie: “Ik ben gestart in een soort allroundfunctie om het bedrijf te leren kennen: business analist, kostprijsrapportering, branding, enzovoort. Intussen behartig ik ook het aankoop- en pricingproces, waardoor ik veel contacten heb met Europese en Aziatische leveranciers van grondstoffen. Dat was ook noodzakelijk om mijn wereldbeeld van deze toch vrij complexe industrie te helpen vormen. De wereld is mijn labo. Sinds februari 2020 ben ik co-CEO, samen met mijn vader. Hij bekommert zich om de productie, de financiën en het logistiek verhaal. Ik focus me op sales, marketing, onderzoek & ontwikkeling en aankoop. Dat loopt goed in de praktijk: we werken vrij onafhankelijk van elkaar, maar stemmen regelmatig af tijdens meetings. Uiteraard merken we dat andere generaties vaak andere visies hebben, maar de knowhow van mijn vader is absoluut onontbeerlijk voor ESG.”

STERCK. De textielsector in Vlaanderen heeft harde noten gekraakt. Had je geen koudwatervrees om net hierin carrière te maken?

Julie: “Neen, want ik ben niet vies van een uitdaging. Volgens mij bestaan er ook geen goede of slechte sectoren: als een bedrijf geen meerwaarde kan bieden, verdwijnt het vrij snel weer uit de markt. Het komt er vooral op aan wendbaar te blijven door attent te zijn voor wat er in de branche leeft. Zelfs in tijden van corona, de Brexit en de sterke prijsdruk, kan je groeipaden vinden. Als je die ontdekt en erop inspeelt, blijf je relevant voor het ecosysteem waarin je opereert.”

Pioniersexperiment

STERCK. ESG was al een vrij sterke speler, jij hebt het gepimpt met een duurzaamheidssausje…

Julie: “Misschien, maar al voor mijn komst was het bedrijf intens bezig met hergebruik van afval. Zo recupereren we productieafval bijvoorbeeld voor toepassingen waar kwaliteit of kleur een minder grote rol speelden. We waren ook een pionier in het gebruik van massageverfde grondstoffen, wat zorgt voor grote besparingen inzake water- en chemicaliënverbruik. Daardoor was onze impact op het milieu altijd heel gering. Het ‘#hackyourjeans’-verhaal heeft ons ecoverhaal wel een extra dimensie gegeven.”

STERCK. Hoe is dat project eigenlijk ontstaan?

Julie: “Samen met handdoekenfabrikant Jules Clarysse namen we deel aan een tender van de Nederlandse Defensie. De ambitie was om handdoeken te vervaardigen, deels gebaseerd op ‘post consumer’ gerecycleerd textiel. Op die manier kwamen we in contact met het Nederlands kenniscentrum Texperium en staken we veel op over gerecycleerd textiel, vooral over de manier waarop het wordt gerecupereerd en tot nieuwe grondstoffen herleid. Daarna wordt het gemengd met andere duurzame vezels.”

Er bestaan geen goede of slechte sectoren. Als een bedrijf geen meerwaarde kan bieden, verdwijnt het op de duur uit de markt.

STERCK. Welke gevolgen had dat voor ESG?

Julie: “Op die manier hebben we ESG Green ontwikkeld, een collectie van garens gemaakt uit gerecycleerd textiel. Die vormen bijvoorbeeld ook de grondstof voor het merk HNST (‘Honest’, een circulair jeansmerk dat ook inzet op ecodesign via afschroefbare knopen en recycleerbare labels). Dat heeft geleid tot een sneeuwbaleffect, met steeds meer toepassingen die ontwikkeld werden binnen het ‘#hackyourjeans’-project. Intussen maken onze klanten met ESG Green-garens ook matrasstof, meubelstoffen, modeartikelen, werkkledij, tentdoeken, servetten, sokken en zelfs gebreide sneakers. Elk van die producten bestaat voor 10 tot 50% uit gerecycleerde jeans. Samen met studenten Industrieel Product Ontwerp van Howest zoeken we naar nog meer toepassingen.”

STERCK. Jullie waren een pionier in het verduurzamen van textiel. Hoe fel is de concurrentie al op die markt gesprongen?

Julie: “Dat valt wel mee. In Spanje en Portugal waren ze er al lang mee bezig, in Noord-Europa zijn er minder spelers, om de eenvoudige reden dat er hier niet zoveel spinnerijen meer zijn. Los daarvan, focussen we vooral op onze eigen sterkte. We blijven onderzoeken met welke nieuwe grondstoffen we zouden kunnen werken, op basis daarvan kunnen we ook onze klanten inspireren. Momenteel bekijken we volop welke mogelijkheden hennep biedt. Idealiter kunnen we daar evolueren naar een zo lokaal mogelijke productie, maar eerst moeten we op industriële schaal testen in hoeverre we daar goede garens van kunnen maken.”

Groeipijlers

STERCK. Hoe belangrijk is de ecologische collectie voor het bedrijf?

Julie: “#hackyourjeans is zowat een start-up binnen een bestaande onderneming. Op dit moment zorgt de collectie voor circa 5 procent van de omzet, maar het is absoluut een groeisegment. Jeans is een symboolproduct, maar we zijn ook volop aan het bekijken wat we kunnen doen met vezels van andere textielitems die einde levensduur zijn. ‘#hackyourjeans’ was ook een interessant testproject om te zien hoe je zo’n innovatie het best op de markt zet. Het is niet de enige groeipijler van ESG, ook de levering aan fabrikanten van outdoor textiel (zoals buitenmeubilair, zonneschermen en –wering) zit in de lift. Het helpt ons diversifiëren, zowel productmatig als geografisch. Dat laatste is nog belangrijker geworden door de Brexit.”

STERCK. In welke mate weegt die door op jullie business?

Julie: “We voelen de impact vooral onrechtstreeks, bij onze klanten. Zeker weverijen die vooral op één geografische markt waren afgestemd, zien zwarte sneeuw. Dat illustreert dat risicospreiding altijd een goed idee is, zelfs in periodes waarin je productie op volle capaciteit draait door leveringen aan één specifieke klant of land. Toch is dat makkelijker gezegd dan gedaan in deze sector.”

STERCK. Heeft jullie productie stilgelegen tijdens de coronalockdowns?

Julie: “Neen. We bleven bestellingen ontvangen uit onder meer Duitsland, Frankrijk en Oostenrijk, voor technisch textiel en verpakking van voeding. Dan kan je ook niet stoppen, anders breng je de hele logistieke keten in gevaar. Uiteraard hebben we wel klappen gehad en op beperktere capaciteit gedraaid, waardoor een aantal mensen ook technisch werkloos waren. Gelukkig was daar begrip voor.”

Godin van de passie

STERCK. Gaf de pandemie het startschot voor Ariadne Innovation, jouw gloednieuwe start-up?

Julie: “Ja en neen. Er was al langer nood aan een digitaal platform dat een antwoord biedt op allerlei vragen, uitdagingen en interactie tussen textielspelers die een sterk duurzaamheidsengagement etaleren. Vorig jaar wilden we ‘#hackyourjeans’-standjes plaatsen op allerlei evenementen en in winkels, maar toen beurzen en andere organisaties omwille van corona massaal werden afgelast, moesten we op zoek naar andere mogelijkheden. We zijn gestart vanuit de vraag: waar ligt onze klant wakker van? Hoe kan hij, in deze tijden, zijn klanten en zakelijke partners bereiken?”

“Vanuit dat idee hebben we de krachten gebundeld met het Gentse bedrijf We Connect Data. We hebben het online communityplatform Ellie.Connect gebouwd op hun Datascouts-platform, waarmee we industriepartners willen inspireren, informeren en connecteren om duurzame textielprojecten op te zetten en uit te bouwen. Het werkt via een (betalend) abonnement waarbij de deelnemers via filters heel gericht kunnen zoeken naar geschikte b2b-partners. De SDG’s (duurzaamheidsdoelstellingen van de Verenigde Naties, red.) lopen daar als een rode draad doorheen. Ariadne zet dus digitale technologie in ter ondersteuning van de verduurzaming van de mode- en textielindustrie. De naam Ariadne, de Griekse godin van de passie, is ook allerminst toevallig gekozen: de mythe wil dat Theseus dankzij de draad van Ariadne de uitgang vond uit het labyrint. We helpen onze partners dus via de digitale weg bepaalde knopen ontwarren.”

Er was al langer nood aan een digitaal platform dat een antwoord biedt op allerlei vragen, uitdagingen en interactie tussen duurzame textielspelers.

STERCK. Ariadne is begin januari live gegaan. Hoe groot is de interesse?

Julie: “We mikken voor het eerste jaar op 100 betalende abonnees, na één maand zaten we al aan 49 geïnteresseerden. We hebben er in eerste instantie de ‘#hackyourjeans’-community voor benaderd. Het gaat om fabrikanten, merken, designers, startups, netwerkorganisaties … uit heel Europa. Dat is vrij breed, maar de grote gemeenschappelijke deler is dat elke partij zich engageert om duurzaam te werken in de textielsector. Met elke nieuwe partner zetten we een stapje vooruit. Het platform is in sterke mate geautomatiseerd, zodat Florence Lootens, die Ariadne trekt, zich kan focussen op het genereren van relevante content en het aantrekken van juiste partners. Het is mijn droom dat Ellie uitgroeit tot de Siri (virtuele assistent, red.) van de duurzame textielindustrie. ”

STERCK. Globaal genomen: hoe sterk leeft die duurzaamheidsgedachte in de integrale sector?

Julie: “Dat hangt af van bedrijf tot bedrijf. Start-ups die vanaf een blanco blad beginnen, kunnen vrij laagdrempelig duurzaam beginnen werken. Zij zorgen vaak voor een nieuwe dynamiek in het circulaire gedachtengoed. Voor een onderneming met een lange historiek is het vaak minder evident om een productieproces in functie daarvan te gaan veranderen, daar moeten ze ook hun machinepark op afstemmen. Andere firma’s zijn momenteel nog non-believers, maar vroeg of laat zullen ze toch hun wagonnetje moeten aanhaken, omdat de Europese normeringen inzake duurzaamheid ook strenger zullen worden.”

Virtuele showroom

STERCK. Wat omvat Ariadne nog, naast Ellie.Connect?

Julie: “Samen met Ocular uit Zwevezele hebben we Ellie.Boutique ontwikkeld. Dat is een interactieve ‘product booth’, opgesteld in Hangar K in Kortrijk (de thuisbasis van Ariadne, red.). Wie er bepaalde producten bekijkt, krijgt automatisch alle informatie over dat item op het scherm of kan zelf feedback geven. Dat helpt om het hele verhaal achter een product tot in de details te vertellen. Retailers, producenten en andere geïnteresseerden kunnen Ellie.Boutique huren om in hun winkel of showroom te zetten, zodat ze kunnen merken hoe bezoekers/consumenten reageren op nieuwigheden.”

“Daarnaast hebben we, op basis van het Xperify-platform van Ocular, nog Ellie.Xperify ontwikkeld. Dit fungeert als virtuele showroom voor productdemonstraties, op het moment dat leverancier en potentiële klant een videocall organiseren. Het is een hybridemodel, met een fysieke en een virtuele ervaring. Op basis van de reacties die je krijgt, weet je meteen hoe relevant een product is, welke innovaties in de smaak vallen bij het grote publiek. Dat biedt cruciale info over in welke producten en grondstoffen je best investeert. Niet onbelangrijk in een sector die vaak te maken heeft met aanzienlijke hoeveelheden aan onverkochte voorraad.”

Start-ups die vanaf een blanco blad beginnen, kunnen vrij laagdrempelig duurzaam beginnen werken.

STERCK. Welk prijskaartje hangt er aan producten gemaakt uit gerecycleerd textiel?

Julie: “Dat is nog een uitdaging. Textiel gemaakt uit ‘virgin’ materialen is vaak spotgoedkoop, omdat het meestal ook gemaakt is in lageloonlanden. Items uit gerecycleerde vezels zijn vaak duurder, omdat ze lokaal verwerkt worden en de kostprijs dus een stuk hoger is. Ik maak me sterk dat, hopelijk op een zo kort mogelijke termijn, het verschil almaar kleiner zal worden en de duurzaam denkende consument minder dilemma’s ervaart om naar producten uit gerecycleerde materialen over te schakelen. Het is alleszins een positief signaal dat zeker jongere generaties graag tweedehandskledij en duurzame mode kopen.”